Deze week gaf ik een training aan de Vrije Universiteit van Amsterdam (VU); presenteren voor eerstejaars studenten economie en bedrijfskunde. Je kon zien dat een aantal dit eerder had gedaan...

Door Marja Ruijterman

Twee jongens zeiden de politiek in te willen. Ze hadden Mark Rutte en andere politici goed geobserveerd. Als twee druppels water deed één van hen zijn betoog á la Rutte. Een andere jongen bewondert Matthijs van Nieuwkerk, dat was duidelijk te zien. Ik was onder de indruk. Ik vroeg of ze thuis voor de spiegel hadden geoefend... en ja hoor... dat hadden ze gedaan en dat werkt. Voor ikzelf begon met het geven van lezingen, fantaseerde ik - al fietsende - dat ik een lezing gaf. Dat helpt om het waar te maken. Nu breng ik alles in praktijk waar ik vroeger over fantaseerde.

Overmorgen zie ik ze weer en dan gaan we oefenen met het jezelf zijn. Dan mogen ze de trucjes weglaten en hoop ik de echte authentieke jongens te zien.

Twee dagen later had ik dezelfde groep weer. Dit keer zonder de maniertjes. Ze waren zichzelf en ongelooflijk goed. Ik weet nu alle ins en outs van de Euro en de Europese economie in elkaar steekt. Ze waren overtuigend en keken het publiek goed aan. Ze wisten waar ze het over hadden. Ik begon te twijfelen of ze wel eerste jaars waren. Ze kwamen zo volwassen over.

We hadden het over debatteren. Je begint met een stelling en houdt aan je mening vast en probeert de ander te overtuigen van je gelijk. Ik vroeg: "luisteren jullie ook naar de mening van de ander en zeg je dan wel eens: "Daar zit wat in..." "Nou nee", antwoordden ze: "dat is niet de bedoeling van debatteren". Dat zie ik ook terug in de kamer. Heeft iemand wel eens één van onze politici tegen een ander horen zeggen: "Wat je daar zegt... daar heb ik nog niet zo over gedacht. Daar heb je gelijk in!"

Wat zou dat een geweldig moment zijn. Dat is echte communicatie en dat leidt tot efficiëntere oplossingen voor het land.

Ik doe wel eens een spel met groepen, een ruiloefening. De één geeft de mening van de ander en de ander van de één. In het begin zijn ze in de war maar even later verkondigen ze elkaars mening met net zo veel verve alsof het hun eigen mening betrof. Opeens zien ze dat daar ook wat in zit, krijgen daardoor meer overzicht en kunnen hun mening vormen vanuit een veel breder perspectief.

Het was heerlijk werken met die studenten. Het duurt vast niet lang voor ik één van hen terugzie op tv: "Ha, de nieuwe minister president... die heb ik nog getraind en verhip: hij luistert!!!"

 Marja Ruijterman / Nationale Onderwijsgids