Zoals je gisteren kon lezen in Eindtoets groep 8: een lesje geschiedenis is het voor alle leerlingen van groep 8 in het reguliere basisonderwijs verplicht om een eindtoets te maken. Een eindtoets geeft een advies voor het best passende brugklastype naast het schooladvies. Scholen voor voortgezet onderwijs mogen de toelating van leerlingen niet laten afhangen van het resultaat van een eindtoets: het schooladvies is leidend. 

 

Zowel de Centrale Eindtoets, ROUTE 8, als de IEP Eindtoets zijn vanaf schooljaar 2014/2015 toegelaten om te gebruiken voor de basisscholen. Nieuwe toetsen worden in beginsel voor vier jaar toegelaten. Eenmaal toegelaten toetsen ondergaan jaarlijks op enkele cruciale onderdelen een kwaliteitscheck door de Expertgroep.

 

De Centrale Eindtoets is door de overheid beschikbaar gesteld. Het College voor Toetsen en Examens (CvTE) is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Centrale Eindtoets. De Centrale Eindtoets wordt in samenwerking met Stichting Cito en DUO gemaakt.

 

De Centrale Eindtoets bestaat uit 200 vragen op het gebied van taal (lezen en taalverzorging) en rekenen. Het onderdeel wereldoriëntatie is facultatief en bestaat uit 90 opgaven, verdeeld over de onderwerpen aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek.

 

Scholen kunnen (per leerling) kiezen voor de Centrale Eindtoets op papier of voor de digitale adaptieve Centrale Eindtoets. Ook het facultatieve onderdeel wereldoriëntatie kan zowel op papier als digitaal afgenomen worden. De onderwerpen en het aantal opgaven zijn in de papieren en de digitale adaptieve Centrale Eindtoets gelijk. De opgaven zelf zijn wel verschillend.

 

De papieren Centrale Eindtoets wordt afgenomen op dinsdag 17, woensdag 18 en donderdag 19 april 2018. De digitale Centrale Eindtoets kan flexibel worden afgenomen van: maandag 16 tot en met vrijdag 20 april en van maandag 23 tot en met donderdag 26 april 2018. De Centrale Eindtoets duurt gemiddeld 2 uur per dagdeel, verdeeld over drie dagen. Het onderdeel wereldoriëntatie duurt 40 minuten extra per dagdeel.

 

De papieren CE is niet adaptief. Iedere toetsdag van de papieren Centrale Eindtoets start met een aantal makkelijke(re) opgaven. Na deze relatief gemakkelijke start worden op iedere toetsdag makkelijke en moeilijke opgaven afgewisseld. 

De digitale adaptieve Centrale Eindtoets past zich na het eerste toetsdeel aan het niveau van de leerling aan. Elke leerling krijgt vanaf het tweede toetsdeel voor rekenen en taal afzonderlijk de opgaven die passen bij zijn/haar eigen niveau. De toets is zo op maat voor alle leerlingen.

 

Ruim 103.000 leerlingen op ruim 3800 scholen maken de Centrale Eindtoets in 2018. 25 procent van deze leerlingen maakt de digitale, adaptieve variant van de Centrale Eindtoets.

 

ROUTE 8 is van de hand van A-VISION. A-VISION is een onderwijsadviesbureau, gespecialiseerd in het ontwikkelen van digitale, adaptieve testen en online testplatforms.

 

ROUTE 8 test een aantal verplichte onderdelen op het gebied van taal en rekenen: leesvaardigheid, woordenschat, taalverzorging, begrippenlijst, getallen, verhoudingen, meten en meetkunde en verbanden.

Daarnaast zijn er een drietal optionele onderdelen: kijk- en luistervaardigheid, de pilot dictee en het persoonlijke functioneren (werkhouding en zelfconcept).

 

De testafname vindt plaats tussen 15 april en 15 mei en duurt gemiddeld 2 à 3 uren. Geen van de onderdelen is aan tijd gebonden. De ROUTE 8 eindtoets hoeft niet in één keer te worden gemaakt. Er kan voor worden gekozen om de afname van ROUTE 8 bijvoorbeeld over twee dagdelen te verspreiden.

 

De toets wordt op school via het internet gemaakt. 

 

De ROUTE 8 toets is adaptief en dus voor ieder kind een unieke toets. Het niveau van de toets past zich automatisch aan, aan het niveau van het kind. Ieder kind doorloopt op deze manier een eigen route van vragen.

 

Zo’n 22.500 leerlingen maken de ROUTE 8. Naar eigen zeggen is deze toets de meest populaire toets onder de alternatieve eindtoetsen, naast de Centrale Eindtoets.

 

De IEP Eindtoets is ontwikkeld door Bureau ICE. Bureau ICE is een onafhankelijke aanbieder van toetsen en examens.

 

De IEP Eindtoets meet de verplichte vaardigheden lezen, taalverzorging en rekenen aan het einde van groep 8.

 

De testafname vindt plaats op dinsdagochtend 17 april en woensdagochtend 18 april. Op beide ochtenden komt zowel een taal- als een rekengedeelte aan bod. Voor ieder deel krijgt de leerling een uur de tijd. 

 

De toets wordt op papier gemaakt. De makers vinden dat leerlingen en leerkrachten zich op de vastgestelde afnamedatum geen zorgen hoeven te maken over het al dan niet optimaal functioneren van een technische afnameomgeving. Ook vinden zij het belangrijk dat leerlingen bij de eindtoets de teksten van papier kunnen lezen en in het toetsboekje kunnen schrijven. Doordat de leerlingen overzicht hebben over de opdrachten, ervaren ze minder druk en maken ze met meer zelfvertrouwen de toets.

 

De IEP Eindtoets is niet adaptief. De opgaven lopen op in moeilijkheidsgraad. Het begint met gemakkelijke opgaven en eindigt met moeilijkere opgaven. De makers geven als reden aan dat dit leerlingen zelfvertrouwen en een succesgevoel geeft en ze daardoor minder snel afhaken.

 

Dit jaar wordt de IEP Eindtoets door 50.000 leerlingen op 2000 scholen gemaakt.

 

Donderdag is het de beurt aan de andere drie eindtoetsen. Vrijdag sluiten we af met het belichten van enkele controversies rond de eindtoetsen. Zo kunnen de eindtoetsen nog steeds niet goed onderling vergeleken worden op hun scores, en rijst de vraag: is zes eindtoetsen om uit te kiezen niet een beetje veel van het goede?