Vorige week meldden onderzoekers van de Universiteit Leiden dat er tijdens de eerste lockdown, in het voorjaar van 2020, fors meer slachtoffers van kindermishandeling zijn geweest in vergelijking met andere periodes. Door de sluiting van scholen en de kinderopvang zitten kinderen veel thuis, en dat is voor niet elk kind een positieve, veilige situatie. Bovendien is het voor docenten en andere onderwijsprofessionals moeilijker geworden om een oogje in het zeil te houden. Maar wat kun je doen als je vermoedt dat een kind mishandeld wordt?
Volgens het Leidse onderzoek maakten bijna 40.000 kinderen, oftewel 14 per 1000 kinderen, mishandeling mee tijdens de eerste schoolsluiting in het voorjaar. In dezelfde periode in 2017 ging het om bijna 15.000 kinderen. Dat is dus een forse stijging. Als jij een vermoeden hebt dat er sprake is van kindermishandeling in je omgeving of bij een van je leerlingen, is het belangrijk om snel in actie te komen.
De signalen
Het is goed om te onthouden dat kindermishandeling niet altijd fysiek is. Emotionele of geestelijke verwaarlozing valt ook onder kindermishandeling en is erg schadelijk voor een kind. Er is een flinke lijst aan signalen waar je op kunt letten, zowel bij het kind als bij de volwassene. De Rijksoverheid heeft deze signalen overzichtelijk op een rijtje gezet. Klik hier voor de lijst met signalen bij kinderen en klik hier voor de lijst met signalen bij volwassenen.
Wat te doen bij vermoedens
Ten eerste is het belangrijk om open te staan voor de signalen van kindermishandeling. Een vermoeden ontstaat met een reden, dus negeer het niet: vaak betekent het dat er daadwerkelijk iets aan de hand is. Misschien ben je niet de enige die het ziet, maar het kan wel zijn dat je de eerste bent die actie onderneemt.
Probeer met het kind in kwestie of met de ouders te praten. Het kan een kind enorm helpen om hem of haar een luisterend oor te bieden. Ook voor de ouders kan praten goed zijn, aangezien kindermishandeling vaak het gevolg is van onmacht.
Vraag om hulp bij Veilig Thuis, het adviespunt en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling. Bij Veilig Thuis kun je (anoniem) je zorgen delen als het gaat om vermoedens van kindermishandeling, om vervolgens samen tot een plan te komen wat betreft vervolgstappen. Het is dan ook mogelijk om een melding te doen van kindermishandeling.
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
Werk je in het onderwijs of de kinderopvang? Dan ben je verplicht om bij vermoedens van kindermishandeling te werken met een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Dit houdt in dat je aan de hand van vijf stappen bepaalt of je een melding moet doen bij Veilig Thuis of dat er voldoende hulp kan worden ingezet. Elke organisatie is verplicht een eigen meldcode op te stellen, met daarin de volgende vijf stappen:
1. Signalen in kaart brengen
2. Overleg met een collega en raadpleeg eventueel Veilig Thuis
3. Gesprek met cliënt
4. Wegen van huiselijk geweld/kindermishandeling
- Heb ik op basis van stap 1 tot en met 3 een vermoeden van huiselijk geweld of kindermishandeling?
- Heb ik een vermoeden van acute of structurele onveiligheid?
5. Neem twee beslissingen
- Is melden noodzakelijk? In het geval van acute of structurele onveiligheid is dit het geval
- Is hulp verlenen of organiseren (ook) mogelijk?
Veilig Thuis is zeven dagen per week, 24 uur per dag te bereiken via 0800 – 2000. Ook is er tussen 09.00 en 17.00 uur de mogelijkheid tot online chatten met een medewerker. Lees hier meer over Veilig Thuis.
Voor meer informatie, zie www.ikvermoedhuiselijkgeweld.nl.
Door: Nationale Onderwijsgids
Bron: ANP, Rijksoverheid
