De jaarverslagen van de individuele universiteiten geven nog onvoldoende inzicht in vastgoedrisico's, stelt de Algemene Rekenkamer. Dat beperkt de raden van toezicht, controlerend accountants en de onderwijsinspectie in hun toezichthoudende taken. De Algemene Rekenkamer raadt daarom minister Bussemaker van Onderwijs aan om de eisen voor het jaarverslag op dit punt aan te scherpen. Dat meldt de Algemene Rekenkamer.
De universiteitssector als geheel is op dit moment financieel gezond. Er zijn wel verschillen tussen de instellingen. De sector staat de komende jaren voor grote investeringen in gebouwen. Tussen 2015 en 2018 wordt circa 2 miljard euro geïnvesteerd. Dit staat in het onderzoek Vastgoed universiteiten - Financieel toezicht van de Algemene Rekenkamer. Dit onderzoek richt zich op het vastgoedbeheer van de universiteiten en de verantwoording daarover in hun jaarverslag. Hieruit blijkt dat de raden van toezicht van de instellingen en de Inspectie van het Onderwijs een bredere blik zouden moeten krijgen op de vastgoedrisico's. Eerder dit jaar constateerde de onderwijsinspectie al dat de informatie die universiteiten in jaarverslagen geven lang niet altijd toereikend is om de vastgoedrisico's goed te kunnen beoordelen.
De Algemene Rekenkamer heeft in haar onderzoek financiële profielen van dertien universiteiten gemaakt. Hieruit blijkt dat er grote verschillen zijn tussen de afzonderlijke instellingen. De financiële draagkracht varieert sterk per instelling. Voor 2017 verwachten tien van de dertien universiteiten een negatief resultaat. Ook de inkomstenbronnen van universiteiten verschillen aanzienlijk. Zo komen de inkomsten van de Erasmus Universiteit Rotterdam in 2015 voor meer dan 32 procent uit werk in opdracht van derden, terwijl deze geldstromen voor de Universiteit van Amsterdam 17 procent van de inkomsten uitmaken.
De Algemene Rekenkamer raadt Bussemaker aan de vereisten voor het jaarverslag van universiteiten aan te passen, zodat beter inzicht in de financiële risico's van instellingen voor een periode langer dan vijf jaar ontstaat. De onderwijsinspectie wordt aanbevolen uitgebreidere risicoprofielen per instelling op te stellen. In haar reactie onderschrijft Bussemaker de conclusies van de Algemene Rekenkamer en wijst op het belang van de koppeling van huisvesting-lasten van universiteiten en hun (zekere) inkomsten. Inzicht geven over de investeringsplannen langer dan vijf jaar acht de minister niet nodig. Wel zal zij de onderwijsinspectie vragen in de risicoprofielen van universiteiten voortaan de baten te betrekken.
De Algemene Rekenkamer zet het onderzoek naar het vastgoedbeheer van universiteiten voort met een praktijkonderzoek bij zes instellingen en zal daarover in 2017 rapporteren.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids
