Koninklijke Visio en Bartiméus, expertisecentra voor slechtziende en blinde mensen, hebben samen de Leerweg 3D-2D ontwikkeld. Met deze methodiek verwerven zeer slechtziende en blinde leerlingen stapsgewijs inzichten om de transformatie te begrijpen van een 3D-object naar een 2D-weergave. De leerweg is bedoeld voor leerlingen die door Visio en Bartiméus begeleid worden, zowel op de eigen scholen als in het reguliere onderwijs. De methodiek Leerweg 3D-2D draagt bij aan de missie van beide expertisecentra om leerlingen met een ernstige visuele beperking de kans te bieden optimaal te participeren in het onderwijs. Dit melden Koninklijke Visio en Bartiméus.
Veel kinderen met een ernstige visuele beperking hebben moeite met het begrijpen van een getekende, voelbare, afbeelding van een 3D-object. Zij missen immers het visuele referentiekader, het geheugen, waarmee zij objecten en tekeningen kunnen herkennen. Iets wat zij driedimensionaal voelen, wordt ‘plat’ afgebeeld. Maar dat niet alleen; de tast is een wezenlijk ander zintuig om informatie mee te vergaren dan de visus (gezichtsvermogen). De visus is een zogenaamd overzichtszintuig, terwijl de tast juist een nabijheidszintuig is. Hierdoor is het voor blinde kinderen heel lastig om bij grote objecten overzicht te krijgen.
Verrast door verschillende aanzichten
Ook het gegeven dat objecten verschillende aanzichten hebben, is onbekend bij mensen met een ernstige visuele beperking. Dat een hond vier poten heeft is wel duidelijk. Maar dat het dier er bij een voor- of achteraanzicht nog maar twee kan hebben, weten zij vaak niet. Alle inzichten die werkelijk anders voelen dan ze visueel worden weergegeven, zijn op een rijtje gezet. In totaal zijn het 19 verschillende inzichten, van eenvoudig naar complex.
Opbouw in complexiteit en moeilijkheid
De Leerweg 3D-2D bestaat uit drie niveaus: voorbereidend, aanvankelijk en voortgezet. Hieraan is een leeftijdsindicatie verbonden van respectievelijk: 4 tot 7 jaar, 7 tot 11 jaar en vanaf 11 jaar. Elk niveau kent een opbouw in complexiteit en moeilijkheidsgraad. De leerweg bestaat naast de theoretische verantwoording en een handleiding uit vijf tot zeven lesbrieven per niveau met bijbehorende 3D- en 2D-materialen en tactiele tekeningen. Deze lesbrieven bevatten verschillende lessuggesties waarbij een object centraal staat, bijvoorbeeld: een schoen, een paraplu of een molen. Hierbij komt steeds het verband tussen het 3D-voorwerp en de 2D-weergave ervan in stapjes en vanuit verschillende invalshoeken aan bod.
Leerweg 3D-2D voor extern gebruik
Alle scholen van Visio en Bartiméus hebben een complete set ontvangen. In de loop van 2021 is het voor belangstellenden mogelijk om zelf een set samen te stellen. Dan stellen stellen Visio en Bartiméus namelijk alle bestanden beschikbaar voor extern gebruik.
Door: Nationale Onderwijsgids
