Volgens een recente analyse van CNV zal het invoeren van gratis kinderopvang in 2034 leiden tot een tekort aan opvangplekken voor 275.000 kinderen. Dit maakt het vinden van een plaats op een kinderdagverblijf of buitenschoolse opvang (BSO) een uitdaging, met tienduizenden werkende ouders die hierdoor mogelijk minder of niet meer kunnen werken. CNV heeft de Tweede Kamer in een brief gewaarschuwd en gaat hierover in gesprek met de staatssecretaris.
De problemen ontstaan door een verwachte enorme toename in de vraag naar kinderopvang zodra deze gratis wordt. CNV wijst erop dat informele opvang, zoals grootouders, hierdoor deels zal verdwijnen. Tegelijkertijd zijn er al nu te weinig medewerkers beschikbaar in de sector: een tekort van 12.000 mensen door uitstroom naar pensioen. Door de nieuwe plannen groeit dit tekort naar 33.000 medewerkers, aldus cijfers van het ministerie.
Dit betekent dat 200.000 kinderen geen toegang zullen hebben tot BSO’s en 75.000 kinderen geen plek op een kinderdagverblijf zullen vinden. Dit raakt vooral werkende ouders, die al moeilijk te missen zijn op een krappe arbeidsmarkt.
Oplossingen van CNV: instroom en arbeidsvoorwaarden verbeteren
Om het dreigende tekort te voorkomen, roept CNV op tot maatregelen die de instroom van nieuwe medewerkers vergemakkelijken. Onder andere het opzetten van leerwerkplaatsen, waarbij medewerkers direct in de praktijk worden opgeleid, wordt als een belangrijke oplossing gezien. Dit zou niet alleen het personeelsbestand vergroten, maar ook de kwaliteit van opvang verbeteren door meer medewerkers per groep.
Daarnaast pleit CNV voor hogere salarissen, betere reiskostenvergoedingen, en meer zeggenschap voor medewerkers. Het verminderen van administratieve lasten, zoals het opstellen van uitgebreide rapportages, zou ook meer tijd vrijmaken voor directe zorg en begeleiding van kinderen.
"Gratis kinderopvang vraagt om betere voorbereiding"
Hoewel CNV de ambitie van het kabinet om kinderopvang gratis te maken ondersteunt, waarschuwt het dat de huidige aanpak niet realistisch is. Het behouden van huidige medewerkers en het vergroten van de instroom moet prioriteit krijgen om te voorkomen dat de sector volledig vastloopt.
Volgens CNV moeten ouders kunnen rekenen op voldoende opvangplekken van goede kwaliteit. Het kabinet wordt daarom opgeroepen om de plannen te herzien en eerst samen met de sector te werken aan structurele oplossingen.
Door: Nationale Onderwijsgids / Fleur Zomer