"We moeten verstandiger en efficiënter omgaan met de talen in ons land, en daar heldere keuzes bij maken. Nederland is een meertalige samenleving geworden en daar is beleid voor nodig", schrijft de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) in het onlangs verschenen rapport Talen voor Nederland. Dat meldt de KNAW.
Het Nederlands zelf heeft een brede basis nodig, en het leren van Nederlands zou laagdrempelig moeten zijn, voor vluchtelingen en immigranten, maar ook voor expats en internationale studenten. Daarnaast moet er verder worden gekeken dan het Engels en beter gebruik worden gemaakt van aanwezige talenkennis. Er zijn in ons land 2,5 miljoen mensen die met een andere taal naast het Nederlands zijn opgegroeid, en dat worden er alleen maar meer. Hoe behoud en bevorder je sociale cohesie en wat betekent die diversiteit voor de manier waarop overheid en andere maatschappelijke sectoren communiceren met de burgers?
Voor het rapport zijn die vragen besproken met mensen uit sectoren die veel met vreemde talen en culturen te maken hebben, in de zorg, politie en justitie, bedrijfsleven en internationale betrekkingen. Uit die gesprekken komt naar voren dat er meer aandacht nodig is voor het helder en begrijpelijk communiceren met leden van een steeds meer diverse samenleving. Aan de andere kant kunnen we als samenleving beter gebruikmaken van het enorme reservoir aan landgenoten dat bijvoorbeeld Duits, Mandarijn, of Arabisch spreekt.
In het rapport pleit de KNAW er voor dat beleid en onderwijs zo worden ingericht dat alle inwoners van Nederland in elk geval op een basisniveau Nederlands kunnen lezen en schrijven, spreken en verstaan. Daarvoor is het nodig om onderwijs in het Nederlands beter toegankelijk te maken, en veel meer naar niveau te differentiëren.
In de academische wereld is bij de letterenfaculteiten al heel veel kennis over uiteenlopende talen, maar ook over hoe die het best onderwezen kunnen worden, en over geschikte software om dat te ondersteunen. De universitaire talensector zou een Talenplatform op moeten richten dat de kennis bundelt en fungeert als doorgeefluik naar beroepsgroepen die daar gebruik van willen maken.
Het rapport Talen voor Nederland is geschreven door een KNAW-commissie onder leiding van Pieter Muysken, hoogleraar algemene taalwetenschap aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids
