Als je vooral mensen in jouw sociale kring hebt zitten met hetzelfde opleidingsniveau dan spreek je van een onderwijsbubbel. Uit cijfers van het CBS blijkt dat die onderwijsbubbel voornamelijk in de Randstad en een aantal Groningse gemeenten zich bevindt. Dat meldt RTV Noord.
In 2009 waren het voornamelijk mensen met een laag opleidingsniveau die in hun netwerk weinig mensen tegenkwamen met een ander opleidingsniveau. In 2020 gold dit juist voor mensen met een masteropleiding van het hbo of de universiteit. Die mensen verkeerden dus vooral in sociale kringen waar ook andere mensen met een masteropleiding op zak zich in bevonden.
Middelbaar onderwijsniveau
In de provincie Groningen zijn het vooral gemeenten rondom de stad Groningen waarbij mensen met een middelbaar onderwijsniveau in een onderwijsbubbel zitten. Dat zijn mensen die een mbo-niveau 2 -4 diploma hebben of na de bovenbouw van de havo of het vwo niet verder zijn gaan studeren.
Lokale arbeidsmarkt
Groningen springt eruit omdat dit met werk te maken heeft. “Middelbaar opgeleiden hebben vooral kans op contact met middelbaar opgeleiden, en dat wordt waarschijnlijk veroorzaakt door de lokale arbeidsmarkt in deze gebieden”, aldus bijzonder hoogleraar sociale scheidslijnen aan de Rijksuniversiteit Groningen Jochem Tolsma. “Het CBS kijkt alleen naar contactmogelijkheden en potentiële relaties. Dat gaat het om huisgenoten, familie, buren, collega’s en klasgenoten. Maar het CBS meet geen echte relaties. Het is namelijk onbekend of mensen elkaar daadwerkelijk kennen en hoe vaak ze dan contact met elkaar hebben.”
Volgens het CBS is het een risico als de onderwijsbubbel in jouw omgeving sterk is. Het kan dan namelijk ‘sociale bubbels bevorderen en maatschappelijke polarisatie versterken.’ De gedachte is dan dat als je in zo’n bubbel zit, je weinig in contact komt met mensen die anders zijn opgeleid dan jij. Daardoor wordt het onderlinge begrip minder en komen mensen steeds verder van elkaar af te staan.
Polarisatie
Tolsma wil dit toch een beetje nuanceren. “Als je aan de Nederlandse bevolking vraagt hoe ze denken over bijvoorbeeld het klimaat, migratie of ongelijkheid, dan is er geen sprake van grote groepen voor- of tegenstanders met uitgesproken meningen. Er is een hele grote groep die in een middengroep zit.” Veel mensen denken dat er sprake is van polarisatie in Nederland. Dat heeft volgens Tolsma ook te maken met het maatschappelijke debat en de media. “De uiterste opvattingen laten veel van zich horen en krijgen media-aandacht.”
Door: Nationale Onderwijsgids / Femke van Arendonk
