LAKS en CJP vroegen de leerlingen van juni tot en met december 2021 wekelijks om aan te geven hoe het met ze gaat. Gemiddeld gaven leerlingen hun welzijn een 7, met uitzondering van de zomervakantiemaand juli. Ondanks dat het cijfer dat leerlingen aan hun welzijn gaven redelijk consistent was, blijkt dat leerlingen die hun welzijn wel een onvoldoende gaven veel negatieve gevoelens ervaren. De helft van deze leerlingen gaf steevast aan somber te zijn en twee derde van hen ervaarde veel stress en druk om te presteren.

Gebrek aan perspectief in coronatijd 

Leerlingen gaven daarnaast aan gefrustreerd en teleurgesteld te zijn, wat kan komen door een gebrek aan (toekomst)perspectief in deze coronatijd. In december, toen er zeer beperkende maatregelen tegen corona werden aangekondigd, schoot bovendien het percentage leerlingen dat geïrriteerd was flink omhoog. Het onderzoek biedt inzicht in de gevoelens van leerlingen, vooral van de leerlingen met wie het niet goed gaat. Het is belangrijk om hier aandacht voor te hebben en om verder te kijken dan een gemiddeld rapportcijfer.

Culturele activiteiten 

Ook vroegen het LAKS en CJP naar de cijfers die de leerlingen aan culturele activiteiten met de school gaven en gaven zij weer hoe deze parallel lopen aan het leerlingenwelzijn. In de periodes waarin culturele activiteiten met, of buiten, school niet mogelijk waren geven jongeren hun welzijn gemiddeld een lager cijfer dan wanneer culturele activiteiten wel mogelijk waren. Over het algemeen werden culturele activiteiten met een onvoldoende beoordeeld omdat de activiteiten bijna niet konden plaatsvinden in 2021. Als er wel activiteiten plaatsgevonden hebben, geven met name jongens aan dit vaak met een onvoldoende te beoordelen omdat ze de activiteit niet bevredigend genoeg vonden (in vergelijking met wat er voorgaande jaren georganiseerd kon worden), of er geen zin in hebben omdat ze door de omstandigheden niet kunnen genieten van de activiteiten.

Daarnaast bleek uit de open antwoorden dat leerlingen vaak een koppeling maakten tussen hun welzijn en de ruimte voor culturele activiteiten. Cultuureducatie op school, vooral in deze zware tijden, heeft een positief effect op leerlingenwelzijn. Dit geldt des te meer tijdens toetsperiodes. Scholieren geven aan dat ze naast de exacte vakken behoefte hebben aan ontspanning, sociaal contact en ontwikkeling van andere vaardigheden. En dat vinden leerlingen normaal gesproken in (culturele) activiteiten die ze met hun klas en vrienden ondernemen.

Een samenvatting van de onderzoeksresultaten rondom cultuureducatie is hier te vinden.

Een rapportage over het leerlingenwelzijn is hier te vinden.

Sommige zware gevallen 

Uit een aantal uitspraken uit de open antwoorden werd duidelijk hoe heftig het er in sommige gevallen aan toegaat met het jongerenwelzijn. Deelnemers aan het onderzoek werden daarom doorverwezen naar hulpinstellingen die hen konden helpen wanneer zij hier behoefte aan hadden.

Jongerenwelzijn onderzoeken 

De intentie is het onderzoek verder voort te zetten om deze en ook nieuwe aspecten die van invloed kunnen zijn op het jongerenwelzijn nader te onderzoeken.

Door: Nationale Onderwijsgids