Een aantal weken geleden maakte het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap het Nationaal Programma Onderwijs bekend. Marjolein van Oenen, als  taalexpert verbonden aan KPC Groep: “Duurzaam en structureel verbeteringen doorvoeren met een eenmalige uitgave, die bovendien ook nog in een periode van 2,5 jaar moet worden besteed klinkt mij op zijn zachts gezegd nogal onlogisch in de oren. Schooldirecties moeten zich buigen over de wijze waarop het geld nuttig besteed kan worden en dat doen op basis van een analyse op cognitieve, executieve en sociale achterstanden van hun leerlingen. Er moet een meerjarenplan gemaakt worden, passend bij de lokale situatie en gebruik makend van bewezen effectieve interventies. Dat hele plan gaat vervolgens via de MR ter goedkeuring naar de schoolbesturen.  En dat alles moet nog voor de zomer gerealiseerd worden. Ga er als directie maar aan staan. Het maken van overhaaste beslissingen ligt door deze tijdsdruk behoorlijk op de loer.”  

 

Marjolein adviseert scholen daarom in te zetten op plannen die al bestaan, interventies die al bewezen effectief zijn en laat deze aansluiten bij de bestaande processen en het beleid van de school.  “Als schoolleider kun je nu de kans pakken om een start te maken met dat wat voor het onderwijs al enkele jaren hoog op de agenda staat. Begin met de corona gelden nu eindelijk het broodnodige leesoffensief en verbeter daarmee structureel je onderwijs. “

 

Waarom inzetten op taal? Marjolein: “Dat het met de leesvaardigheden van Nederlandse jongeren slecht is gesteld is helaas al lang geen nieuws meer. Taal is de belangrijkste grondlegger van het hele spectrum aan ontwikkelingen, van cognitief, sociaal en persoonlijk aan toe. Zonder de juiste taal kun je geen uiting geven aan dat wat er voor jou toe doet, je verstaanbaar maken voor de ander en daarmee een waardevolle relatie met de ander aangaan.”

 

Marjolein vervolgt: “Lezen vormt voor die taal de voedingsbodem omdat lezen de empathische vermogens verbetert, bijdraagt aan burgerschapsvaardigheden. Zelfs voor goede rekenvaardigheden is taal de basis.  Met de financiële injectie vanuit het Nationaal Programma Onderwijs krijgen schoolleiders de kans om te investeren in een leesoffensief op de eigen school.” 

 

De taalcoördinator is binnen de school de spil voor het taalonderwijs. Marjolein: “Van veel taalcoördinatoren hoor ik dat zij weinig tijd krijgen om hun taken uit te voeren of dat zij bij regelmaat hun taken moeten laten liggen omdat ze voor de klas worden gezet. Met het Nationaal Programma Onderwijs heb je nu de middelen in handen om de taalcoördinator de positie te geven die het verdient. Elke week minimaal een hele dag vrijgesteld van andere taken om zich volledig te richten op het leesoffensief.  Hij moet zich daarin volledig gesteund voelen door de directie waarvan de intern begeleider ook deel uitmaakt. Gedrieën stemmen jullie de plannen af en checken die op haalbaarheid en effectiviteit. Maak het leesoffensief onderdeel van je schoolbeleid zodat je keuzes kunt verantwoorden en deze niet van toevalligheden afhangen. Ondersteun je taalcoördinator bij het volgen van de juiste stappen om van het proces een succes te maken.